إنّا أنزلناه فی لیلةٍ مبارکة(دخان/آیه۳)

شب قدر با همه شکوه و عظمتش سپری شد ولی امیدواریم خوبی­ها و برکاتش برای ما باقی مونده باشه.

با وجودی که بنا به مصالح و حکمت­هایی ائمه علیهم السلام شب قدر رو دقیقاً مشخص نفرمودند ولی با نشانه­هایی که گذاشتند و نیز با استفاده از همین آیه شریفه می­شه گفت شب قدر شب 23 ماه مبارک رمضانه. اولاً یه نکته­ای یادآوریش بد نیست که شب قدر یک شبه که در بین سه یا چند شب مردده، نه این که چند شب باشه لذا تعبیر لیالی یا شب­های قدر، تعبیر درستی نیست. خدای­تعالی هم می­فرماید إنّا أنزلناه فی لیلةِ القدر نه لیالی القدر.

نکته دیگه­ای که تذکرش مهم­تره اینه که شب قدر به خلاف تصور ما و به خلاف عرف و عادتی که بین ما رواج داره، شب عزا و مصیبت نیست بلکه به عکس، شب مبارکی است و در واقع عیده و بهترین شب ساله که باید پر از فرح و نشاط باشه چون در همین آیه شریفه می­فرماید  إنّا أنزلناه فی لیلةٍ مبارکة، شب مبارک و با عظمتی است و این برکت و عظمتش بواسطه دو واقعه مهمه:

اول؛ نزول قرآن که این نزول در تمام دفعات و مراتبی که داشته از اولین نزولش که در ابتدای خلقت بوده تا آخرین نزولش که در کره خاکی ما بوده، همه در شب قدر واقع شده و عید بودن و مبارک بودن این شب هم بیشتر به همین جهته، یعنی به خاطر نزول علم پروردگار، چون تمام آن علم و دستورالعملی که برای خلقت، تقویم ، تنظیم و مدیریت عالم لازمه باید از جانب خدای‌تعالی در اختیار این مدیر کل، یعنی پیغمبر اکرم(ص) قرار بگیره. این کار در همون ابتدای خلقت انجام شده و تمام علم مورد نیاز عالم خلقت تا ابد، بر قلب مبارک پیامبر(ص) نازل شد و در واقع این نزول اول قرآن بود.

 نزول علم الهی و قرآن در واقع اهمیّتش به اندازه نزول عِدل قرآن یعنی خود پیامبر اکرم و معصومین علیهم السلامه بنابراین اگه اهمیّتش درک بشه به همون اندازه جای فرح و شادی و سرور داره چون خدای‌تعالی ما رو لایق دونسته با ما حرف بزنه و برای هدایت و قوام ما، علمش رو  به همراه عالمش نازل کنه و در اختیار ما بگذاره! مسلمه که شب قدر هر سال، سالگرد این واقعه مهمه نه تکرار واقعه.  

واقعه دوم ؛ تنزّل ملائکة و روحه که هر سال در این شب واقع می­شه. ملائکه  مشخصه و بحثی نداره ولی در مورد روح نظراتی هست که آیا جبرئیله یا ملکی بزرگتر از جبرئیل؟ نظر دیگه‌ای هم هست که مقصود از روح، همان روح با عظمت امام عصر ارواحنافداست که اداره کل عالم به اذن پروردگار بر عهده اوست و بر کل عالم خلقت اشراف و احاطه داره و مقصود از تنزّل در شب قدر اینه که تمرکز حضرت در این شب به جهت تعیین مقدّرات اهل زمین، روی این کره خاکی است و بیشترین توجه آقا به اهل زمینه. در واقع در این شب، عظمت و سلطنت و بزرگواری حضرت بقیةالله معلوم  و ظاهر می‌شه بنابراین ما هم بیشترین توجهمون باید به وجود مقدس حضرت بقیةالله باشه.

خدا کنه در این شب بهترین مقدّرات برامون رقم خورده باشه که بهترین تقدیر هم "سعادته".در یکی از دعاهای شب قدر عرض می­­کنیم: خدایا! اگه اسم ما توی لیست اشقیاء نوشته شده از اونجا پاکش کن و در لیست سعداء بنویس: إن کنتُ من الاشقیاء فامحُنی من الأشقیاء واکتُبنی من السُعداء. یعنی بهترین و بالاترین چیزی که ممکنه در این شب روزی کسی شده باشه سعادته، چون سعادت یعنی پیروی از اهل بیت(ع) همان طور که در زیارت آل یس می‌گیم سعِدَ من أطاعکم؛ سعید کسی است که مطیع شما باشه. اگه ما جزء سعداء باشیم دیگه هر راهی رو نمی‌ریم، منحرف نمی‌شیم و از صراط مستقیم که تبعیت از اهل بیت(ع) هست تخلف نمی‌کنیم.

خلاصه شب قدر شب سرنوشت سازیه که امام صادق (علیه السلام)می‌فرمایند: راس السنة لیلة القدر یکتب فیها ما یکون من السنة الی السنة۱ آغاز سال ما شب قدره. در این شب برنامه سال آینده نوشته می شه و مقدرات سال ما تعیین می­شه و به معنای واقعی تحویل ساله و از امروز وارد سال جدیدمون شدیم که امیدواریم در این شب بالاتر از هر چیز ظهور حضرت ولی­عصر ارواحنافداه برامون مقدر شده باشه که بهترین و بالاترین سعادت برای ما همینه.


۱-وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۵۸ ح ۸