اللّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُواْ يُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّوُرِ (بقره/257)
«خدا ولیّ کسانی است که ایمان آوردهاند. آنها را از تاریکیها به سوی نور خارج می کند.»
همه ی ما بالنسبة و به نوعی در تاریکی و ظلمتیم.
ظلمت یعنی این که انسان نمی داند چه کار باید بکند، دنبال چه باید باشد، چه چیزی را بشناسد، چه جوری زندگی مادی و معنویش را تنظیم کند و...؟
میفرماید: خدا کسی را در خروج از ظلمت به نور سرپرستی و دستگیری میکند که ایمان داشته باشد(اللّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُواْ) اگر ایمان انسان زیاد شد، خدا او را از این ظلمت چه کنم، چه کنمها!؟ خارج خواهد کرد و زندگی معنوی او را سر و سامانی خواهد داد.
ایمان هم درجاتی دارد. امام صادق علیهالسلام می فرمایند:« إنّ الایمانَ عَشرُ درجاتٍ بمنزلة السُلَّم یُصعَدُ منه مِرقاةٍ بعد مرقاة: ایمان ده درجه دارد، مانند نردبان که پله پله باید بالا رفت».(کافی،2،ص45)هر چه درجه ایمان انسان بیشتر شود، بهتر به نور می رسد و زودتر از تاریکی ندانستنها و بلاتکلیفی خارج میشود.
حالا پلههای نردبان ایمان را چه طور میشود بالا رفت؟
ایمان از ریشه " أمن" است، به معنای آرامش. باید نسبت به حقیقتی که شناختیم و قلباً با آن عقد بستیم یعنی به آن معتقد شدیم، آرامش پیدا کنیم. هر چه شناخت انسان بیشتر شود، اعتقادات او عمیق تر خواهد شد، اما مرحله مهمتر، بعد از این است که باید با این اعتقادات حقه، کار کند و ممارست داشته باشد تا نسبت به اینها آرام و مطمئن شود و به یقین برسد، یعنی معارفی را که به دست آورده باید یقینی کند تا آن ها را از دست ندهد و الا ممکن است شک و تردیدها به سراغش بیایند و همین اعتقاداتی که دارد از او بربایند.
این "کار کردن"، شامل چند چیز اساسی است که مهمترینش فکر کردن است. امیرالمؤمنین(ع) میفرمایند:« مَن أکثَرَ الفکرَ فیما تعَلَّمَ أتقَنَ علمه و فَهِمَ ما لم یکن یَفهَمُ:کسی که زیاد فکر کند در آن چه آموخته، علمش یقینی میشود و آن چه را که نمیفهمیده درک میکند».(غررالحکم،8917)
از مادر ابوذر در مورد عبادات او پرسیدند،گفت:«کان نهاره اجمع، یتفکر فی ناحیة الناس: تمام روز از مردم کناره می گرفت و فکر می کرد.»(منتخب میزان الحکمة،ص۴۵۶)